Evin ekspertiz değeri nasıl yüksek gösterilir anlatıyoruz. Bu yöntemlerle evin değerini yükseltebilir ekspertiz raporunu organize edebilirsiniz. Daha önce tecrübe etmiş olanlar bilir, konut kredisi alımında hayati önem taşıyan bir konudur bu. İşte bu yazıda bu tüyoları derledik.

Konut kredisi ile ev alırken, bankalar evin ekspertiz değerinin %75’ine kredi veriyor. Ancak ekspertiz değerlendirmede çıkan rakam ile evin satıcısının belirlediği satış rakamı arasındaki fark, ev alma heyecanı ile yanıp tutuşan aileler için korkulu bir rüyaya dönüşüyor. Konuya yabancı olanlar için, bu durumun konut kredisi kullanımında ne denli önemli olduğundan azıcık söz edelim, ardından da evin ekspertiz değerini yüksek göstermek mümkün mü evin ekspertiz değeri nasıl yüksek gösterilir sorularının cevaplarına geçelim.

Evin Ekspertiz Değeri Nasıl Yüksek Gösterilir?

Ekspertiz evin değerini yüksek gösterebilir mi diyenler için önce bir tarifte bulunalım. Diyelim ki almak istediğiniz ev, evin sahibi tarafından 200bin TL’ye satılıyor. Kredi kullanacağınız banka, yasalar gereği evin ekspertiz değerinin %75’ine kredi veriyor yani 150bin TL verebiliyor. Geri kalan 50bin TL sizin sorumluluğunuzda oluyor. Fakat bu evin değeri, bankanın nazarında 200bin etmiyorsa, bu ev 175bin TL eder deniyorsa, evi satın alabilmek için elinizdeki 50bin TL size yetmiyor ve yaklaşık 20bin TL’ye daha sahip olmanız gerekiyor. Yani toplamda 70bin TL’niz olması gerekiyor.

Kimileri ‘Aman canım sen de… 50bin’i bulan 20bin’i de bulur…’ diyebilir ancak kazın ayağı maalesef ki öyle değil. Birçok insanın orta seviyede bir gelire sahip olduğunu ve hayat pahalılığını da ekleyecek olursak, bu rakamlar çoğu insan için hayati önem taşıyor. İşte bu açıdan, konut kredisi alımında banka tarafından yaptırılan ekspertiz değerlendirme büyük önem arz ediyor.

İşin arka planını anlamanız için önce kısaca bazı bilgiler verelim.

İlk Adım: Banka şubeniz, sizden teslim aldığı evraklar içerisindeki tapu senedini ve bu senet üzerindeki bilgileri bilgisayar sistemine yükler. Sisteme yüklerken, bu evi eksper kişiye kimin göstereceğini size sorar ve o kişinin iletişim bilgilerini sisteme girer.

Sistemdeki bu bilgiler, bankanın çalıştığı SPK (Serbest Piyasa Kurulu) lisanslı gayrimenkul değerleme firmasına ‘Görev’ olarak iletilir. Değerleme firmasının atadığı uzman kişi (Eksper) evi gösterecek kişiyi telefonla arar, adres teyidi alır, gün ve saat konusunda randevu alınır.

Bu aşamadan sonra evin ekspertiz değeri nasıl yüksek gösterilir konut kredisinde eksper nelere bakar bunlarla ilgili tüyolarımıza başlayalım.

Tüyo 1

Herhangi bir sağlık ya da ulaşım sorununuz yok ise, eksper kişiye evi mutlaka siz gösterin. ‘Evin anahtarı bende değil ki, nasıl olacak?’ diye tasalanmayın. Bir şekilde bunu halledin ve evin sahibi ya da emlakçıyla birlikte siz de mutlaka orada olun. Çünkü;

1. Eksper kişi belki, ne kadar krediye ihtiyacınız olduğunu çaktırmadan kurcalayabilir,
2. Emlakçıların bazıları, istenen sonucu oldurmaya çalıştıklarından istemeden de olsa eksperlere bilmişlik sergileyebilirler. Kaş yapayım derken göz çıkarabilirler. Bu yüzden, eksper kişinin emlakçı ile muhatap olması yerine evi satın alacak kişiyle muhatap olması bazen daha sağlıklı olabilir.

Ev sahipleri ise çoğunlukla ihtiyaç sahibi olmayan taraf olduğundan eksperler karşısında kaba tabiri ile ‘Hödük’ bir duruş sergileyebilirler. Yani ‘Satış olsa da olur olmasa da olur’ tavrında görünebilirler. Evet, evini satışa çıkarmış olan herkes elbette evini bir an evvel satmak ister ama ekspertiz incelemesinin yapıldığı maksimum yarım saatlik o süreçte sizin ortama katabileceğiniz ruhu asla katamazlar.

Bu gibi sebepler nedeniyle evin ekspertiz değer tespiti esnasında sizin orada olmanız eksper nazarında gayet olumlu bir durum olacaktır.

Tüyo 2

Kimi eksperler evi kaça alıyorsunuz? Ne kadar peşinatınız var? gibi sorular sorabilirler, bu sorularda kurnazlık etmeye çalışmadan gerçek cevapları verin. Birincisi etik açıdan doğru olmaz, ikincisi ise günde ortalama 5-6 gayrimenkulün değer tespiti yapan kişinin sizin yalanınızı anlaması hiçte zor değildir. Ayrıca yalanınızı yakaladığında sevimli sıfatından bir anda çıkıvereceğinizi şimdiden belirtelim. Kimi eksperler hiç konuşmazlar, asla soru sormazlar. Böyle bir ekspere denk gelecek olursanız, tuhaf kaçmayacak şekilde uygun bir anda kendisine ‘Bize evi şu rakamdan satıyorlar, bu çevrede çok inceleme yaptık bu rakam bize de makul geldi. Şu kadar peşinatımız var’ diyerek kulağına su kaçırabilirsiniz.

Tüyo 3

Bazı alıcılar evi yalnız gösterirler. Muhit hakkında yeterli bilginiz yoksa ve eksperle olan randevunuzu daha iyi yönetmenize katkı sağlayacağını düşünüyorsanız yanınıza evin emlakçısını da alabilirsiniz. Bazı emlakçıların kimi eksperlerle diyaloğu iyi olabilir. Daha evvel yaptıkları satışlarda birkaç kez bir araya gelmiş ve iyi bir ilişki tutturmuş olabilirler. Tabi burada emlakçının önemi büyüktür. Eksperler, bazı emlakçıları baş belası olarak gördükleri gibi bazı emlakçılara ise saygı duyup, zaman zaman bilgi birikimlerinden faydalanırlar. Ayrıca, eksperler raporlarındaki emsal bölümüne satın alacağınız eve eşdeğer evlerin nitelik ve fiyat bilgilerini örnek olarak eklerler. Bu sayede aynı muhitte, aynı özelliklerde ev fiyatlarının ortalama değerleri konusunda bankaya örnek sunmuş olurlar. Raporun neredeyse en önemli bölümlerinden biri bu kısımdır. İşte özellikle bu noktada emlakçınız faydalı olabilir. ‘Efendim, 3 gün önce iki bina yandaki benzer daireyi şu fiyattan sattık-kiraya verdik, emlakçı olan başka bir arkadaşım sokağın karşısında geçen hafta şu rakamdan sattı…vs.’ gibi örneklerle olayı güçlendirebilir. Tabi bu bilgilerin de gerçek olması gerektiğinin altını tekrar çizelim. Kurnazlığa yine yer yok. Eksper kişiler herhangi bir yalanı eninde sonunda anlarlar!

Tüyo 4

Bir ekspere asla ‘Sizce bu ev ne kadar eder?, Mail adresimi versem raporu bana da yollar mısınız?’ gibi şeyler söylemeyin. Meslek ilkeleri içerisinde bu tür diyaloglara girmemeleri gibi durumlar vardır. Tahminini ya da raporda çıkacak nihai rakamı banka dışında kimseye söylememekle yükümlüler. Yasaktır! Hatta şubede sizinle ilgilenen memur bile rapor onaydan çıkmadan bilgi sahibi olamaz. Rapor, eksper firma tarafından banka genel merkezine yollanır ve oradan şubeye gönderilir. Bunu ekspere söylemeniz size milyarlar kaybettirmez belki ama eksperler zamanla yarıştıkları, çok stresli bir iş yapmaktadırlar. O ortamda, raporu size neden yollayamayacağını ya da rakam hakkında neden bilgi veremeyeceğini açıklamak zorunda bırakmanız pek hoşlarına gitmeyeceği gibi işlerine olan dikkatlerini de dağıtmış olursunuz.

Tüyo 5

Eksper kişinin yapacağı işlem evin büyüklüğüne göre değişmekle birlikte en fazla 30 dakika civarında olacaktır. Ölçü ve fotoğraf alır, malzeme özelliklerini not eder, tadilat gerektiren herhangi bir yer olup olmadığını, eksik bir malzeme olup olmadığını (mutfak dolabı yok… gibi) ve mimari projesine uygun olup olmadığını(balkon kapatılıp, ara duvarlar kaldırılarak mutfağa dahil edilmiş…gibi) not alırlar. Bu aşamada kendisine rahat bir çalışma ortamı sağlamayı ihmal etmeyin. Burada yapacağınız kendisine bir çalışma masası kurup, kahvesini götürmek değildir fakat ölçeceği yerin tam önüne geçmemek, notlarını alırken kendisini konuşturmamak gibi hususlara dikkat etmelisiniz. Zamanla yarıştıkları bir iş yapmaktadırlar ve raporu en doğru şekliyle hazırlamak gibi ağır yükleri bulunmaktadır. Bir hata ya da eksik bir bilgi olduğu geç fark edilebilir. Bir iki gün sonra evi tekrar görme ihtiyacı oluşabilir ve eksperler buna çok sinirlenirler. Çünkü kendilerine gönderilen her değer tespit dosyasından tek ücret almaktadırlar ve bu eve birden fazla kere gelip inceleme yapmak zorunda kalmak onlar için hem zaman hem de maddi kayıp demektir.

Tüyo 6

Eve ait ruhsat ve varsa iskan evraklarının eksperle buluşmaya gitmeden önce hazır edilmesi önemlidir. Bu iş, vazifeniz değildir ancak evrakların aslının ve birer kopyasının muhakkak getirilmesini sağlamanız size hayli avantaj sağlar. Ev sahibinden ya da emlakçınızdan bu ricada bulunabilirsiniz.

Eksper kişi, verdiğiniz evrakların doğruluğunu belediyeden zaten sorgulatacaktır ancak evrakların kopyasının elinde olması işini hayli rahatlatacaktır. Belediyede aldığı şifa-i bilgi ile sizin verdiğiniz evraktaki bilgiler tutuyorsa belediye görevlisine dairenizin bulunduğu binanın dosyasını açtırmaya gerek duymayacak, dosya parası ödemek zorunda kalmayacaktır. Bu tip harcamaları eksperler önce kendi ceplerinden yaparlar, yaptıkları harcamaların makbuzlarını bankaya ibraz ettikten sonra paralarını geri alırlar. Bu geri alım yaklaşık 1 ayı bulur.

İşin parasal kısmı bir yana, zamanla yarışır haldeyken onların zihinlerini rahatlatacak en ufak bilgiye sahip olmasını sağlamanız bile ona yaptığınız bir katkı olarak hafızasında yer alacaktır.

Evin ekspertiz değeri nasıl yüksek gösterilir merakında olan kişilerin, bu tüyolara uyması durumunda çok daha sağlıklı bir değer tespiti geçirebileceklerini gönül rahatlığı ile söyleyebiliriz.

Şimdiden bol şans dileriz.